Τα Σκόπια παίζουν με τη φωτιά

(Πηγή: Βήμα, Ακρίτας)
Η οργάνωση «Ενωμένη Μακεδονία» ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση εναντίον των λεωφορείων- Ανησυχία στην Αθήνα
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΓ. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ | Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

Η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση «Ενωμένη Μακεδονία» ανέλαβε χθες την ευθύνη για την επίθεση εναντίον των λεωφορείων που μετέφεραν έλληνες τουρίστες στην Αχρίδα (με e-mails τα οποία έστειλε σε εφημερίδες της περιοχής). Αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για την προέλευση, τη φύση και τη στελέχωση της οργάνωσης, το γεγονός και μόνο ότι στη γειτονική χώρα εμφανίζεται μια ομάδα που, όπως όλα δείχνουν, διαπνέεται από εθνικιστικά χαρακτηριστικά και το ιδεολόγημα του «μακεδονισμού» δημιουργεί έντονη ανησυχία στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Διπλωματικές πηγές σημειώνουν μάλιστα ότι ανάλογα περιστατικά ίσως να συμβούν ξανά ως τις προεδρικές εκλογές στα Σκόπια σε λίγες ημέρες. Σύμφωνα με ορισμένες προκαταρκτικές εκτιμήσεις δεν αποκλείεται η πρωτοεμφανιζόμενη οργάνωση να έχει σχέση με μία άλλη οργάνωση του εξωτερικού, τους «Ενωμένους Μακεδόνες της Διασποράς», η οποία όμως έχει έδρα τον Καναδά. Οι «Ενωμένοι Μακεδόνες» πρόσκεινται φιλικά στο εθνικιστικό κόμμα VΜRΟ- DΜΡΝΕ του πρωθυπουργούΝίκολα Γκρούεφσκι. Οποιοσδήποτε όμως συσχετισμός θα ήταν αυτή τη στιγμή τουλάχιστον πρόωρος, επιμένουν άτομα που χειρίζονται τις σχέσεις με τα Σκόπια.

Κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών επιμένουν στην άποψη ότι η στάση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι, η οποία τροφοδοτεί τον εθνικισμό αλλά και έναν «λανθάνοντα μεγαλοϊδεατισμό» , είναι αυτή που δημιουργεί συνθήκες θερμοκηπίου, οι οποίες με τη σειρά τους ευνοούν την εμφάνιση τέτοιων συμπεριφορών. Το χειρότερο είναι ότι αυτές οι συμπεριφορές μπορούν να έχουν ανεξέλεγκτες προεκτάσεις.

Ο κ. Γκρούεφσκι επενδύει, όπως φαίνεται, στον «μακεδονισμό» και στην ανθελληνική προπαγάνδα, η οποία μέχρι στιγμής έχει αποβεί πολύ επωφελής, ώστε να καταλάβει και τον τελευταίο πυλώνα εξουσίας στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (πΓΔΜ), την προεδρία. Οι εκλογές διεξάγονται στις 22 Μαρτίου και, όπως όλα δείχνουν, ο εκλεκτός του κ. Γκρούεφσκι, ο Γκιόργκι Ιβανόφ, θα επικρατήσει, έστω και στον δεύτερο γύρο. Θεωρητικά, δεν πρέπει να αποκλειστεί το σενάριο ο κ. Γκρούεφσκι, ελέγχοντας πλήρως το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, να κάνει μια κίνηση στο θέμα του ονόματος. «Η ως σήμερα εμπειρία δεν επιβεβαιώνει όμως κάτι τέτοιο» υπενθυμίζουν έμπειροι διπλωματικοί παράγοντες. Ωστόσο η πρόβλεψη της Αθήνας είναι ότι το 2009 θα είναι μάλλον «έτος στασιμότητας» με τα Σκόπια, κάτι το οποίο φέρεται να έχει επισημανθεί και στον ειδικό μεσολαβητή Μάθιου Νίμιτς.

Η εθνικιστική προπαγάνδα χαρακτηρίζεται από αρμόδιες πηγές ο ευκολότερος τρόπος για τον σκοπιανό πρωθυπουργό να αποσπάσει την προσοχή του πληθυσμού από την υψηλή ανεργία και τις οικονομικές πιέσεις που δέχεται. Σε αυτό τον διευκολύνει και ο έλεγχος που ασκεί στην πλειονότητα των μέσων ενημέρωσης. Δεν αποκλείεται δε να επιδιώκει να εκμεταλλευθεί τη ρευστή πολιτικοοικονομική κατάσταση που επικρατεί και στην Ελλάδα ώστε να πείσει τρίτες χώρες για το δίκαιο των θέσεών του και να δείξει ότι είναι η Αθήνα που δεν επιθυμεί συμβιβασμό λόγω των εσωτερικών προβλημάτων της.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε ανάλογες διαπιστώσεις περί έξαρσης του εθνικισμού στην πΓΔΜ προβαίνουν και οι πρεσβευτές άλλων ευρωπαϊκών χωρών στα Σκόπια. Ωστόσο θεωρούν ότι αυτό που πρέπει να διαφυλαχθεί ως «κόρη οφθαλμού» είναι η σταθερότητα των Βαλκανίων και για τον λόγο αυτόν εκτιμούν ότι η γειτονική χώρα πρέπει να λάβει έστω ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) εντός του 2009. Εξάλλου, επισημαίνουν, τα Σκόπια δεν πρόκειται να επηρεάσουν τόσο δραματικά τη λειτουργία της ΕΕ. Η προοπτική αυτή πιστεύουν ότι θα λειτουργήσει ως κίνητρο για την κυβέρνηση Γκρούεφσκι να μεταβάλει συμπεριφορά, κάτι που ενδέχεται μελλοντικά να φέρει την Αθήνα σε αντιπαράθεση με τους ευρωπαίους εταίρους της. Μια πρώτη ένδειξη επ΄ αυτού ήταν η πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πΓΔΜ, όπου η επιχειρηματολογία των Σκοπίων βρήκε πρόσφορο έδαφος.

Την ίδια στιγμή δυσφορία έχει προκαλέσει και η χθεσινή απαγόρευση της εισόδου του έλληνα δημοσιογράφου κ. Α. Αγγελίδη (ο οποίος εργάζεται στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» και στον ραδιοφωνικό σταθμό City 99,5) στα Σκόπια με σκοπό την πραγματοποίηση ρεπορτάζ στην Αχρίδα. Το αιτιολογικό για την απαγόρευση εισόδου ήταν, όπως ανακοινώθηκε, το αίτημα των σκοπιανών τελωνειακών προς τον έλληνα δημοσιογράφο να δείξει διαπίστευση, κάτι που δεν συνηθίζεται.

O εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κ. Γ. Κουμουτσάκος καταδίκασε την ενέργεια των Σκοπίων, «η οποία στρέφεται κατά της ελευθερίας της ενημέρωσης». «Για ενέργεια κατά της ελευθεροτυπίας» έκανε λόγο ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ κ. Π. Σόμπολος , ο οποίος προανήγγειλε προσφυγή στη Διεθνή και στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων. Το γεγονός καυτηρίασαν επίσης η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) και η Ενωση Συντακτών Μακεδονίας- Θράκης.

Το ζήτημα της ατμόσφαιρας εθνικισμού που διαμορφώνεται στην πΓΔΜ τέθηκε και κατά τη διάρκεια των συναντήσεων που είχε η κυρία Μπακογιάννη την περασμένη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον τόσο με το νούμερο 3 του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Γουίλιαμ Μπερνς όσο και με τη μόνιμη αντιπρόσωπο των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη Σούζαν Ράις, σε σχέση όμως με την πορεία της διαπραγμάτευσης για το όνομα. Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών έχουν και παλαιότερα επισημάνει ότι η πολιτική την οποία ακολουθεί ο Νίκολα Γκρούεφσκι δεν απολαμβάνει πλέον υποστήριξη στις ΗΠΑ, κάτι το οποίο ίσως μελλοντικά συνδράμει τις προσπάθειες της Αθήνας για εξεύρεση λύσης. Η ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ
Κατάχρηση εξουσίας εις βάρος Ελλήνων
Κατά τη χθεσινή ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κ. Κουμουτσάκος, αναφερόμενος στα επεισόδια που σημειώθηκαν εις βάρος ελλήνων πολιτών στην Αχρίδα και στην ταξιδιωτική οδηγία που εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών για τους Ελληνες οι οποίοι ταξιδεύουν στα Σκόπια, τόνισε: «Εχουμε εντοπίσει τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε σκόπιμο να υπάρξει αυτή η ενημέρωση προς τους Ελληνεςπου πρόκειται να μεταβούν,είτε για να διαμείνουνείτε για να διέλθουν από το έδαφος της πΓΔΜ.Μεταξύ των λόγων αυτών,αναφέραμε τη μέχρις εξαντλήσεως κάθε αυστηρότητας,που έχει και χαρακτηριστικά κατάχρησης,εφαρμογή της νομοθεσίας από την πλευρά των Σκοπίων,με συνέπεια να υπάρχουν αποτελέσματα δυσανάλογα αρνητικά για τους έλληνες πολίτες».

Και ανέφερε μεταξύ άλλων «την επιβολή ιδιαίτερα υψηλών και πάντως δυσανάλογων προστίμων» , «την παραπομπή σε δίκη για απλές διοικητικές παραβάσεις» και «την κατακράτηση διαβατηρίων και ταυτοτήτων μέχρι να καταβληθούν τα πρόστιμα ή να διεξαχθούν δίκες,πράγμα που οδηγεί στην παρεμπόδιση εξόδου από τη χώρα,για μικρότερο ή μεγαλύτερο διάστημα». Αυτό συνέβη και χθες λίγο έξω από την πρωτεύουσα Σκόπια, όταν ένας αστυνομικός σταμάτησε ένα λεωφορείο που μετέφερε έλληνες τουρίστες με το αιτιολογικό ότι είχε παραβιάσει το όριο ταχύτητας και επέβαλε πρόστιμο 300 ευρώ. Για όση ώρα το ελληνικό Γραφείο Συνδέσμου προσπαθούσε να λύσει το πρόβλημα είχαν κατακρατηθεί τα διαβατήρια των ελλήνων εκδρομέων, οι οποίοι ήταν στην πλειονότητά τους ηλικιωμένοι. Επιπλέον ο εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα πιστεύει στη χρησιμότητα των επαφών μεταξύ των δύο λαών». Ο κ. Κουμουτσάκος παραδέχθηκε ότι η υπουργός Εξωτερικών κυρία Ντόρα Μπακογιάννη σχεδιάζει να επισκεφθεί τα Σκόπια (μετά τις προεδρικές εκλογές) ως προεδρεύουσα του ΟΑΣΕ, αλλά «η επίσκεψη αυτή είναι απολύτως αποσυνδεδεμένη αφενός από τις διμερείς σχέσεις και αφετέρου από το ζήτημα του ονόματος».

Σχολιάζοντας το κατά πόσον τέτοιου είδους περιστατικά μπορούν να επηρεάσουν την ενταξιακή πορεία της πΓΔΜ στην ΕΕ, ο κ. Κουμουτσάκος δήλωσε: «Η Ελλάδα δεν επιχαίρει όταν υπάρχουν καθυστερήσεις στην ευρωπαϊκή προοπτική των γειτονικών χωρών,διότι πεποίθηση και στρατηγικός μας στόχος είναι η ευρωπαϊκή προοπτική να προχωρεί ανεμπόδιστα- αφού βεβαίως εκπληρούνται οι προϋποθέσεις.Αυτή είναι εθνική στρατηγική. Οι καθυστερήσεις όμως δεν είναι ευθύνη ούτε της Ελλάδαςούτε της ΕΕ».